สมุนไพรที่มีชื่อเรียกว่า หญ้าหนวดแมว ซึ่งมีลักษณะเด่นของดอกที่คล้ายกับหนวดแมว เชื่อว่าผู้คนส่วนใหญ่จะรู้จักหรือเคยได้ยินเฉพาะชื่อ ส่วนลักษณะของหญ้าหนวดแมวนั้นอาจจะมีน้อยคนที่เคยเห็นหรือรู้จัก

แต่คนในสมัยอดีต รู้จักและใช้หญ้าหนวดแมวเป็นสมุนไพรในการรักษาโรคต่างๆมาจนถึงปัจจุบัน และในยุคปัจจุบันได้มีการแปรรูปเป็นผงและแคปซูลที่สะดวกต่อการรับประทานมากขึ้น ลักษณะที่น่าสนใจต่างๆของหญ้าหนวดแมว มีดังนี้

ลักษณะของหญ้าหนวดแมว  เป็นพืชขนาดเล็ก เป็นพืชล้มลุก สูง 30-60 เซนติเมตร เนื้อเป็นเนื้อไม้อ่อนหักง่าย แผ่นใบเป็นรูปสี่เหลี่ยมข้าวหลามตัด ปลายใบเรียวแหลม ขอบใบหยักเป็นฟันเลื่อยมีขนเล็กน้อย

แผ่นใบสีเขียวเข้มผิวใบทั้งสองด้านมีต่อมเป็นจุดๆจำนวนมาก ดอกออกตรงปลายยอด ดอกสีขาวอมม่วงอ่อน  ในช่อดอกมีดอกย่อยประมาณ 6 ดอก  เมล็ดยาวประมาณ 1.5 มิลลิเมตร ผลรูปขอบขนานตามผิวมีรอยย่น  หญ้าหนวดแมวจัดเป็นพืชป่าในเขตร้อนชื้น มีถิ่นกำเนิดในเอเชีย

สารที่สำคัญในหญ้าหนวดแมว

สารฟลาโวนอยด์ สามารถยับยั้งการเพิ่มขนาดของผลึกแคลเซียมออกซาเลทในก้อนนิ่วที่อยู่ในทางเดินปัสสาวะได้ และหญ้าหนวดยังมีสารสำคัญต่างๆคือ  พลังงาน โปรตีน. ไขมัน คาร์โบไฮเดรต น้ำตาล ใยอาหาร โซเดียม สารสำคัญเหล่านี้มีอยู่ในหญ้าหนวดแมว เป็นสารที่จำเป็นต่อร่างกายมนุษย์ จึงถือว่าหญ้าหนวดแมวเป็นสมุนไพรที่มีประโยชน์ต่อร่างกายมนุษย์ไม่น้อย ที่ควรหามาปลูกในบริเวณบ้าน

 

สรรพคุณที่โดดเด่นของหญ้าหนวดแมว

ขับปัสสาวะ น้ำมันหอมระเหยที่มีสารซาโปนิน และสารแทนรินในหญ้าหนวดแมว มีฤทธิ์ในการขับปัสสาวะ  การได้รับประทานสารสกัดจากหญ้าหนวดแมวสามารถขับโซเดียมและโปแตสเซียมในปัสสาวะมีการทำการวิจัยที่สนับสนุนว่าสารสกัดน้ำจากใบหญ้าหนวดแมวมีผลในการขับปัสสาวะ
รักษานิ่ว ยาหนวดแมวมีฤทธิ์ในการเคลื่อนตัวของนิ่วบริเวณกระดูกบริเวณเหน็บ ช่วยลดการรับประทานยาแก้ปวดได้ ผู้ดื่มน้ำจากหญ้าหนวดแมวสามารถทำให้ความดันโลหิตลดลงได้  ผู้ป่วยมีปัสสาวะที่เป็นด่างมากขึ้น ช่วยลดการเกิดนิ่วจากกรดยูริกได้
ประโยชน์ของหญ้าหนวดแมว

รักษาโรคปวดตามสันหลัง และบั้นเอว
แก้โรคไตบรรเทาอาการปัสสาวะอักเสบ
แก้อาการคลื่นไส้อาเจียน
แก้หนองใน
รักษาโรคกระษัย
บรรเทาอาการไอ
แก้ปวดเมื่อยและไขข้ออักเสบ
ช่วยลดความดันโลหิต
รักษาถุงน้ำดีอักเสบ
ช่วยลดน้ำตาลในเลือด

 ส่วนต่างๆของหญ้าหนวดแมว ที่ใช้รักษาโรคต่างๆ

1.ใช้ใบสดและใบแห้งต้มเอาน้ำดื่ม ดื่มก่อนอาหาร ครั้งละ 1 ถ้วยชา ช่วยรักษาอาการติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ รักษาโรคนิ่ว สลายนิ่ว ช่วยลดขนาดของก้อนนิ้ว

2.ใช้กิ่งกับใบขนาดกลางไม่แก่หรืออ่อนจนเกินไป ล้างผึ่งลมให้แห้ง นำมาชงกับน้ำเดือดเหมือนการชงชา ใช้ดื่มแทนน้ำตลอดทั้งวัน  จะช่วยให้ปัสสาวะคล่อง อาการปวดนิ่วลดลงมีขนาดเล็กลงและสามารถทำให้นิ่วหลุดออกมาได้เอง

3.นำใบมาชงเป็นชาดื่ม แก้โรคไตและโรคกระเพาะปัสสาวะ

 ข้อควรระวังในการใช้หญ้าหนวดแมว

หญ้านวดแมวมีสารโพแทสเซียมสูง เมื่อไตในร่างกายไม่ปกติไม่สามารถขับโพแทสเซียมออกมาได้ อาจเกิดโทษร้ายแรงต่อร่างกาย ขับปัสสาวะออกมามากเกินปกติ  เมื่อรับโพแทสเซียมที่สูงเกินไปจะไปกระตุ้นให้หัวใจเต้นเร็วผิดปกติ ส่งผลให้เป็นโรคหัวใจตามมา และอาการข้างเคียงที่มักพบในคนปกติที่รับประทานหญ้าหนวดแมวเป็นครั้งแรก

ฤทธิ์ของหญ้าหนวดแมวอาจจะไปกดหัวใจ  ทำให้เกิดอาการหายใจลำบาก หน้ามืดวิงเวียน ซึ่งเป็นอาการที่อันตรายมาก ควรหยุดรับประทานทันที  เมื่อรับประทานหญ้าหนวดแมวเป็นครั้งแรกควรค่อยๆรับประทานแต่น้อย

หากเกิดอาการผิดปกติควรหยุดรับประทานทันที ผู้หญิงตั้งครรภ์และหญิงที่ให้นมบุตร ไม่ควรรับประทานหญ้าหนวดแมว เพราะสารที่มีอยู่ในหญ้าหนวดแมว จะสะสมในร่างกายมากเกินไปทำให้ส่งผลร้ายต่อเด็กในครรภ์และเด็กทารกที่ยังดื่มนมแม่

หญ้าหนวดแมว นอกจากประโยชน์ต่างๆที่กล่าวมาแล้ว ยังสามารถปลูกต้นหญ้าหนวดแมวเป็นรั้วบ้านได้ เพราะดอกของต้นหญ้าหนวดแมวสามารถออกดอกตลอดทั้งปีให้ความสวยงามให้กับบ้าน

การรับประทานหญ้าหนวดแมวนั้นต้องมีความรู้ความเข้าใจก่อนการรับประทาน เพราะรับประทานจำนวนที่มากเกินไปหรือรับประทานติดต่อกันเป็นระยะเวลานานก็จะทำให้เกิดผลเสียต่อร่างกายอย่างแน่นอน